Kurban bayramının yaklaşmasıyla birlikte canlı hayvan fiyatları en çok araştırılan konular arasında yer almaya başladı.
Reyonlardaki kırmızı et fiyatının gerçek fiyat olmadığını kaydeden Taner Köse, geçen yıla oranla canlı hayvan satışının kilogramında yüzde 100, kasap reyonlarında ise yüzde 400 oranında artış olduğunu belirtti.
Artvin’de yeterli kesim ve işleme alanı bulunmadığı için burada üretilen canlı hayvanın şehir dışına satıldığını ve kesilmiş halde tekrar Artvin’e getirildiğini ifade eden Köse, bu duruma çözüm bulunması gerektiğini vurguladı.
Konu ile ilgili açıklama yapan Köse, “Geçen yıla oranla hayvan bakım masraflarımız yüzde 60-70 oranında arttı buna oranla da et fiyatları arttı. Bizim sıkıntımız şu geçen yıl ile bu yıl arasında et fiyatlarında üretici bazında yüzde 100 bir artış var. Geçen yıl 5 lira olan bu yıl 10 lira ama reyonlara bakınca yüzde 400 bir artış var. Arada dehşet bir fark var. Bu tarlada domatesin 3 lira pazarda 30 lira olması ile aynı durum. Arada komisyoncular oluyor. Geçen yıl karkas eti 100 liradan kestiriyorduk bu yıl 200 lira oldu bu da üretim maliyetlerinden kaynaklandı. Ama reyonda 4 katı artış oldu. Bu aradaki yüzde 300’lük fark nereden oluşuyor buna da yetkililerin bakması lazım.” dedi.
Komisyoncuların fiyatı arttırdığını ifade eden Köse, “Anormal derecede artış var. Bir zaman ayçiçeği yağında, yumurtada böyle durum oldu. Türkiye’de zaman zaman bu spekülasyonlar oluyor. Bir algı üretiyorlar vatandaş da haberlerde et çok yükseldi haberini görünce bir trend yakalanıyor. Bu sefer de etin fiyatını istedikleri kadar arttırıyorlar, istedikleri rakamı yazıyorlar. Burada bir anormallik var. Bunu düzeltmeleri lazım. Denetimi kim yapıyor çok merak ediyorum. Artvin’de kesilen hayvan yok ama satılan hayvan var. Sadece şuanda benim bildiğim Ardanuç’taki mezbaha kurallara uygun denetimli son standartlarda yapılmıştır. Onun dışında Artvin’de mezbaha yok.
Bu et fiyatları gerçek rakamlar değil ama ya birileri alıyor kestirip bu insanlara satarken el değiştiriyor herkes üstüne 50 lira ekleyerek mi getiriyor bilmiyorum. Artvin’deki hayvan direkt Artvinli tüketiciye ulaştırılmıyor. Buradan alınan hayvan Diyarbakır’a gidip orada kesilip tekrar Artvin’e getirilir mi? Getiriliyor. Ben buna şahit oldum. Bunlar neden Artvin’de kesilmiyor, burada işlenmiyor? Bu arada bir sıkıntı var bu yıllardır böyle gidiyor.” diye konuştu.
Bu sorunun Türkiye genelinde yaşandığını dile getiren Köse, yetkililerin çözüm üretmesi gerektiğine işaret ederek,
“Türkiye’nin genelinde olan bu sorunun Artvin’de de olduğunu görüyoruz. Yetkililerin direkt üreticiden halka ulaşan bir mekanizma geliştirmeleri lazım. Ben ürettiğim hayvanın halka çok cüzi miktarda ulaşması lazım. O zaman halk ucuz et yer, et tüketimi artar biz de rahata rahat hayvan üretimi yapabiliriz. Biz ürettiğimiz hayvanı da satarken zorluk yaşıyoruz. Kurbanda sattığımız rakamlar çok değil. Artvin’in nüfusu belli. Diğer hayvanları il dışına satmak zorunda kalıyoruz. Diyarbakır’a, Balıkesir’e, Samsun’a kuzu satışı yapıyoruz. Çok düşük rakamlarla satıyoruz ama Artvin halkı eti, döneri çok pahalıya yiyor.” ifadelerini kullandı.
Artvin’de fiyat dengelemesi açısından Et ve Süt Kurumu’nun açılması gerektiğini söyleyen Köse, Et ve Süt Kurumunda etin 190 lira olduğunu ama Artvin’de 360-400 liradan satıldığını belirtti.
Yaklaşık 1000 küçük 200 büyükbaş hayvanı olduğunu da söyleyen Köse, Kurban satışlarının başladığını da sözlerine ekleyerek, şunları söyledi:
“Hayvan satışlarımız başladı canlı hayvan fiyatımızın kilosu 140-150 liradan satıyoruz. Geçen yıl 60-70 liradan satıyorduk. Yüzde 100’lük bir artış var. Satışlarımız da gayet iyi. Vatandaşın kurbanda kestiği etin fiyatını kasaptan alma şansı yok. Büyükbaş satışlarımız başladı. Küçükbaş hayvanlar genellikle son günlerde alıcı buluyor. Bu sene 700 kiloluk hayvanımız var fiyatı 100 bin lira.”
Emine OCAKÇI
